Mindfulness w pracy – czy jest możliwy?

Mindfulness, czyli praktykowanie uważności to narzędzie psychologiczne bardzo często wykorzystywane w życiu prywatnym, ale jak się okazuje – sprawdza się również w miejscu pracy. Czy skupienie uwagi faktycznie redukuje stres, pozwala zapanować nad chaosem firmowego podwórka i okiełznać własny automatyzm?

Rozwój technologiczny niejednokrotnie wymusza na nas kontakt z bodźcami, naraża na natłok powiadomień i informacji, które nie zawsze są niezbędne do życia. Szybki przepływ komunikatów w pracy stał się normą, szczególnie w obliczu pandemii, gdzie kontakt wzrokowy zamienił się w spotkanie na Teams, a realna wymiana spostrzeżeń ze współpracownikami – w e-maila. Nauczyliśmy się żyć pośród powiadomień docierających z wielu stron jednocześnie, zarówno w życiu zawodowym, jak i w prywatnym, zatracając czasem poczucie życiowego balansu.

W opozycji staje praktyka mindfulness, czyli treningu uważności, coraz częściej popularyzowanego w środowiskach korporacyjnych. Bo świadomość bycia „tu i teraz” przynosi spokój – ale czy możliwe jest bycie „tu i teraz” w pracy?

Spis treści:

• Czym jest mindfulness?
• Jak zapanować nad nieprzewidzianym?
• Mindfulness w obliczu relacji zawodowych
• Budowanie pewności siebie w ramach praktyki uważności
• Podsumowanie

Czym jest mindfulness?

Wielu z nas trening uważności kojarzy się z tybetańskimi medytacjami, stosowaniem licznych technik relaksacyjnych, uzyskaniem stanu błogości w towarzystwie kojącej muzyki. Mindfulness nie ogranicza się jednak jedynie do stereotypowego zapachu kadzideł, to technika idealnie sprawdzająca się w miejscu pracy. Na pierwszy rzut oka ćwiczenia dotyczące uważności są bardzo proste – siedzenie nieruchomo, skupianie swojej uwagi na oddechu, skanowanie własnego ciała. Praktyka ta idzie jednak o krok dalej, gdyż opiera się na akceptacji własnego stresu, by przetworzyć go w spokój. Wówczas koncentrujemy się na swoich myślach, emocjach, na chwili obecnej, zadajemy sobie ważne pytania i jesteśmy bardziej skupieni.

Jak zapanować nad nieprzewidzianym?

W praktyce uważności próbujemy zapanować nad własnym oddechem i nad myślami – za tym jednak kryje się znacznie więcej, bo wraz z treningiem uważności zwiększa się nasza tolerancja na nieprzewidywalność zdarzeń w pracy zaburzających nasz rytm.

Praca to nie tylko spędzanie czasu od ósmej do szesnastej w gronie współpracowników. To wielokrotne zadawanie sobie pytań odnośnie przyszłości, próba realizacji wyznaczonego celu. „Gorączkowość” w realizacji celów wcale nie pomaga. To właśnie chwilowe odpuszczenie, skupienie na sobie, bycie autentycznym „tu i teraz” pozwala nam równoważyć wysiłek.

Niezmącona niczym uwaga, odzyskanie balansu nie dokłada nam zadań, wręcz przeciwnie – to właśnie w ten sposób małymi krokami osiągamy nasze cele. I nie chodzi tu o to, by rzucić pracę, skupić na swoich marzeniach i żyć w oderwaniu od rzeczywistości. Stan faktyczny jest taki, że w ten sposób budujemy własny dobrostan, pewność siebie, postępujemy zgodnie z własnymi przekonaniami i jesteśmy bardziej twórczy.

W ten sposób odsiewamy również całą masę niepotrzebnych poglądów, skupiając na tym, co naprawdę ważne i przydatne. Pogłębiamy też umiejętność kończenia zadań, co daje ulgę, gdyż szlifowanie czegoś w nieskończoność budzi ogromną frustrację.

Mindfulness w obliczu relacji zawodowych

Trening uważności sprawia, że dążymy do możliwie najwyższego poziomu autentyczności. Budujemy w ten sposób większą uczciwość, a co za tym idzie – jeszcze większy szacunek, nawet gdy stajemy w obliczu odmiennych opinii i koncepcji. Dzięki temu rośnie zaufanie do nas samych, a bez zaufania nie jesteśmy zdolni do podejmowania decyzji.

Mindfulness to również uświadomienie sobie, że nigdy nie będziemy mieli nad wszystkim pełnej kontroli. Traktowanie niekontrolowanego bałaganu w pracy jako własnego błędu nigdy nie uwolni nas od stresu. W pracy wszystko może się zdarzyć, a postrzeganie niespodzianek jako okazji do wykorzystania własnego potencjału i pomysłowości uczy adaptacji i spokoju. Panikowanie w pracy to nic innego jak zużywanie własnych zasobów, a wbrew pozorom próba utrzymania kontroli na siłę sprawia, że zaczynamy ją tracić. Świadome jej oddanie i akceptacja faktów takimi, jakie są, przynosi ulgę, odbudowę równowagi i wzmaga tym samym nasze działanie.

Budowanie pewności siebie w ramach praktyki uważności

Trening uważności pomaga nam również wychodzić poza strefę własnego milczenia. Często nie zabieramy głosu w obawie o krytykę i zlekceważenie. Budowanie wewnętrznego spokoju pomaga nam wystawić się na krytykę poprzez uważne słuchanie. Dzięki temu nabieramy pewności siebie i jesteśmy w stanie stworzyć większą precyzję wypowiedzi w przyszłości.

Jednak w ferworze osiągania wewnętrznego spokoju należy strzec się fałszywego poczucia pewności siebie. Skuteczne realizowanie celów i osiąganie sukcesów nie musi prowadzić do próżności. Uświadamiając sobie, że rynek pracy jest w stanie poradzić sobie bez nas, wypracujemy zrównoważone podejście, w którym ciesząc się własnymi osiągnięciami, będziemy mieć także powody do dumy z pomagania innym w osiąganiu przez nich sukcesu.

Podsumowanie

Okazuje się, że ćwiczenie uważności wcale nie jest niczym odkrywczym na międzynarodowym rynku pracy. Wiele dużych korporacji, takich jak np. Google, SAP, Dropbox czy Salesforce, dzieli się swoimi przemyśleniami w tym zakresie na stronach internetowych i zachęca pracowników do wdrażania mindfulness w swoim życiu zawodowym.

Powyżej przedstawiliśmy kilka przykładów korzystnego wpływu mindfulness na nasze życie zawodowe. Pamiętajmy, że próba przeprogramowania naszego podejścia do działań w pracy wymaga przede wszystkim czasu i cierpliwości. Warto też wspomnieć, że praktyka ta nie jest dla wszystkich – wszak pracujemy inaczej i każdy z nas lubi coś innego. Dla niektórych jest to stworzenie „sztucznie idealnego” miejsca pracy, w którym pracownik skupia się zanadto na swoim wnętrzu zamiast zwracać uwagę na realne benefity i mierzalne cele, dla innych – idealna okazja do zmian na lepsze.

Mindfulness nie jest lekarstwem na wszystkie systemowe bolączki świata. W praktyce tej obserwujemy siebie w konfrontacji z problemem, akceptując jego istnienie. Dlatego to skuteczna metoda redukcji stresu i uznania naszej pracy za miejsce, w którym czujemy się jeszcze bardziej spełnieni. Warto zatem zastanowić się nad wdrożeniem jej w nasze codzienne działania.

Bibliografia:

Literatura:

• Carroll M. MIndfulness w pracy. 35 buddyjskich zasad osiągania harmonii i jasności umysłu, Samsara, Białystok 2016
• Glinka G. Narzędzia rozwoju osobistego, wyd. Studio Astopsychologii, Białystok 2020
• Syper-Jędrzejak M., Bednarska-Wnuk I. Znaczenie mindfulness w miejscu pracy – możliwości pobudzania uważności pracowników, E-mentor. Dwumiesięcznik Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa 2019 nr 2 (79)

Publikacje elektroniczne:

• Babij J., Mindfulness w firmie – przegląd artykułów z firmowych blogów, 2018, https://mindfulnessinside.pl/mindfulness-w-firmie/
• Chrapko M. Menedżer Plus MP 188: Co Ci umyka? O uważności | Krystyna Boroń-Krupińska, 2022, https://mariuszchrapko.com/co-ci-umyka-o-uwaznosci/
• Kapela J., Na początku jest ból. Dzięki mindfulness spotykasz się ze sobą – wywiad z Zuzanną Ziomecką, 2021, https://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/mindfulness-to-lustro-rozmowa-z-zuzanna-ziomecka/
• Marsh L. Mindfulness robi wam wodę z mózgu, 2018, https://krytykapolityczna.pl/gospodarka/mindfulness-korporacje-prawa-pracownicze/

Zdjęcie: Obraz autorstwa lookstudio na Freepik